Στην Ισπανία μετά τις εκλογές του 1936 θριάμβευσε και πάλι η συμμαχία των κέντρο-αριστερών και αναρχικών κομμάτων υπό την επωνυμία «Λαϊκό Μέτωπο» η οποία, αμέσως μετά τη νίκη της, στον απηνή διωγμό και στις αμέτρητες φυλακίσεις των πολιτικών της αντιπάλων με σκοπό την εξουδετέρωσή τους. Το αποτέλεσμα ήταν, μέσα σε ένα μήνα από την εκλογική της νίκη, να έχουν πυρποληθεί πάνω από δέκα ναοί και να έχουν εκτελεστεί περισσότεροι από 300 πολίτες, γεγονός που κατήγγειλε επανειλημμένως στον ισπανικό κοινοβούλιο, τις Κοόρτες, ο δον Χοσέ Κάλβο Σοτέλο ως αρχηγός της μείζονος δεξιάς αντιπολίτευσης. Οι καταγγελίες του και η αντίδρασή του στην από την κυβέρνηση υποθαλπόμενη παρακρατική βία, είχαν ως αποτέλεσμα να συλληφθεί ένα βράδυ στο σπίτι του από κάποιους ένστολους πολιτοφύλακες και να εκτελεστεί. Και καθώς η βία φέρνει βία, δεν άργησε και η άλλη πλευρά να απαντήσει στις δολοφονίες και τις βιαιοπραγίες των αριστερών που με την ανοχή της κυβέρνησης είχαν γίνει καθημερινό φαινόμενο.
Τότε και η κυβέρνηση του «Λαϊκού Μετώπου» βρήκε την ευκαιρία, τιμωρώντας μονομερώς τις έκνομες ενέργειες, να κηρύξει παράνομη την Ισπανική Φάλαγγα και να σφραγίσει τα γραφεία της στη Μαδρίτη.
Την «Φάλαγγα» την είχε ιδρύσει στις 29 Οκτωβρίου του 1933, σε μια πανηγυρική συγκέντρωση σε κεντρικό θέατρο της Μαδρίτης, εμπνευσμένος από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Με έξοδα των μοναρχικών μάλιστα επισκέφθηκε τον σύμμαχό του Μουσολίνι στα μέσα Οκτωβρίου του 1933 με σκοπό να του εκμυστηρευτεί τα σχέδιά του και να ζητήσει καθοδήγηση και οικονομική ενίσχυση. Εμπνευσμένος από τον Ιταλό δικτάτορα, ο οποίος του παρείχε εκτός των άλλων και γενναία οικονομική στήριξη, ίδρυσε Ο Χοσέ Αντόνιο Πρίμο δε Ριβέρα, πρωτότοκος γιός του Ισπανού στρατηγού και πολιτικού ηγέτη δον Μιγκέλ Πρίμο δε Ριβέρα, προέβη σε καυστική κριτική του νέου καθεστώτος και, στις δημόσιες ομιλίες και στα άρθρα του στην εβδομαδιαία εφημερίδα του, διακήρυττε ότι «η αποτυχία της κυβέρνησης να αποτρέψει την καταστροφή της ιδιοκτησίας των δεξιών ή να τιμωρήσει εκείνους που ήταν υπεύθυνοι για την καταστροφή, δήλωνε την ανικανότητα του Λαϊκού Μετώπου να διοικήσει τη χώρα.»
Μετά από αυτά και με πρόφαση την κατηγορία για οπλοφορία και για παραβίαση των σφραγισμένων γραφείων της Φάλαγγας, συνελήφθη και ο Χοσέ Αντόνιο στις 14 Μαρτίου του 1936 και φυλακίστηκε. Έκτοτε η κυβέρνηση τον κρατούσε δέσμιο, περιφέροντάς τον από φυλακή σε φυλακή και προσπαθώντας να του προσάψει βαρείες κατηγορίες. Μετά τη δολοφονία του μετριοπαθούς δεξιού ηγέτη Κάλβο Σοτέλο, ο Χοσέ Αντόνιο υπήρξε το σύμβολο της αντιπολίτευσης και οι κυβερνώντες δεν εννοούσαν έπ’ ουδενί να τον απελευθερώσουν. Τελικά τον μετέφεραν στις 5 Ιουνίου του 1936 στις φυλακές του Αλικάντε όπου και τον έθεσαν σε αυστηρή απομόνωση. Σε πείσμα των διωγμών και των φυλακίσεων, την ίδια περίοδο η Φάλαγγα αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο ισχυρά πολιτικά κινήματα. Πολλοί Ισπανοί, από φόβο και αντίδραση στην κομουνιστικοποίηση της χώρας τους, έσπευσαν να πυκνώσουν τις γραμμές της Ισπανικής Φάλαγγας η οποία, σε μικρό χρονικό διάστημα, έφτασε αισίως τον αριθμό των 40.000 μελών.
Εν τω μεταξύ η αρχική αποτυχία του «Αλθαμιέντο», της εξέγερσης δηλαδή των Εθνικιστών αξιωματικών που είχε ως αφορμή την εκτέλεση του δον Κάλβο Σοτέλο, οδήγησε τη χώρα στον τριετή Ισπανικό Εμφύλιο πόλεμο. Καθώς οι περισσότερες από τις επιθέσεις του Χοσέ Αντόνιο στρέφονταν άμεσα εναντίον των αναρχικών, ο νεαρός εθνικιστής ήταν ένας από τους πρώτους που μπήκε στο εκτελεστικό στόχαστρο του CNT-FAI, από τις αρχές ακόμα του πολέμου. Ακόμα και μέσα από τη φυλακή έπαιξε με τις επιστολές του έναν δραστήριο ρόλο στην προπαρασκευή της στρατιωτικής επανάστασης, της οποίας ηγείτο ο στρατηγός Φρανσίσκο Φράνκο, και έστελνε οδηγίες στους Φαλαγγίτες να υποστηρίξουν τους επαναστάτες αν και για ένα διάστημα εξέφρασε έντονο ενδιαφέρον από την φυλακή του Αλικάντε για τη συμφιλίωση των δύο αντιμαχομένων. Η κυβέρνηση, γνωρίζοντας ότι έχαιρε μεγάλης εκτίμησης σε πολλούς κύκλους του εξωτερικού, έκανε κάποιες προσπάθειες να σώσει τη ζωή του. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Λάργκο Καβαλέρο μάλιστα είχε προσωπικό ενδιαφέρον για την περίπτωση του, λόγω του ότι ο μικρότερος γιός του παρέμενε όμηρος των εθνικιστών επαναστατών και ο θάνατος του Χοσέ Αντόνιο Πρίμο δε Ριβέρα θα σήμαινε για λόγους εκδίκησης τον θάνατο και του δικού του γιου. Γι’ αυτόν το λόγο ο Χοσέ Αντόνιο μεταφέρθηκε μυστικά στις φυλακές του Αλικάντε, καθώς η κυβέρνηση είχε πληροφορίες ότι θα δολοφονούταν στο κελί του. Ωστόσο το κυβερνητικό τέχνασμα απέτυχε αφού οι αναρχικοί τον ανακάλυψαν στην απομόνωση των φυλακών και απείλησαν τους φύλακες με έφοδο εάν δεν τους τον παρέδιδαν. Αυτοί τελικά συμφώνησαν με τις εκκλήσεις του διοικητή του Αλικάντε που υποστήριζε ότι ο Πρίμο δε Ριβέρα έπρεπε να δικασθεί και τον παρέπεμψαν σε ένα έκτακτο λαϊκό δικαστήριο. Η δίκη του ήταν μια παρωδία, καθώς δεν επιτράπηκε η υπεράσπιση του κατηγορουμένου στις συνεδρίες, μετά τις πρώτες ημέρες μάλιστα αυτές συνεχίστηκαν κεκλεισμένων των θυρών. Στη δίκη, όπου έλαμψε για μια ακόμα φορά η ρητορική του δεινότητα, ο Χοσέ Αντόνιο αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμιξη στην προπαρασκευή της επανάστασης μιας και ήταν καθαρά έργο των Εθνικιστών στρατιωτικών, αλλά δεν αρνήθηκε ότι, ως αρχηγός της Ισπανικής Φάλαγγας, την στήριξε. Στις 18 Νοεμβρίου του 1936 ο Χοσέ Αντόνιο έγραφε από τις φυλακές του Αλικάντε: «Προσεύχομαι στο Θεό εάν δεν με γλυτώσει στο επερχόμενο τελευταίο δικαστήριο, να μου χαρίσει μέχρι το τέλος τη δύναμη να το αντιμετωπίσω, και να κρίνει την ψυχή μου όχι με μέτρο τις αρετές μου αλλά με το απέραντο έλεός Του». Δύο ημέρες αργότερα, στις 20 Νοεμβρίου, ο Χοσέ οδηγήθηκε μπροστά σε έναν τοίχο της φυλακής και εκτελέσθηκε από ένα απόσπασμα της πολιτοφυλακής προφέροντας μέχρι τέλους προσευχές συγγνώμης για τους εκτελεστές του. Η κυβέρνηση έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να μη μαθευτούν τα νέα της εκτέλεσης στο εξωτερικό αλλά η πληροφορία διέρρευσε μέσω του Γιβραλτάρ αρκετές ημέρες αργότερα φέρνοντας το νέο της δολοφονίας του στο φως και προκαλώντας παγκοσμίως αντιδράσεις τις οποίες η αριστερή ισπανική κυβέρνηση προσπάθησε μάταια να κατευνάσει.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου πολέμου (1936- 1939) η Ισπανική Φάλαγγα που ίδρυσε ο Χοσέ Αντόνιο υποστήριξε με συνέπεια και δυναμικότητα τον στρατηγό Φρανσίσκο Φράνκο υ Βαχαμόντε στον αγώνα του εναντίον των δημοκρατικών και των κάθε απόχρωσης αριστερών και αναρχικών. Μετά την εκτέλεσή του Χοσέ Αντώνιο, το κίνημα έμεινε χωρίς κάποιον δυναμικό ηγέτη μέχρι τον Απρίλιο του 1937 οπότε την ηγεσία ανέλαβε ο ίδιος ο στρατηγός Φράνκο που μετά από πολλές προσπάθειες κατάφερε να ενώσει τη Φάλαγγα με τους μοναρχικούς Καρλιστές και τους βασιλόφρονες Ρεκέτες σχηματίζοντας την «Παραδοσιακή Ισπανική Φάλαγγα». Αυτή η σύνθετη ομάδα έγινε το επίσημο κόμμα της πολυετούς δικτατορίας του στρατάρχη Φράνκο και ο Χοσέ Αντόνιο Πρίμο δε Ριβέρα τιμήθηκε από εκείνον ως εθνικός ήρωας. Μετά τη νίκη των εθνικιστών πολλοί δρόμοι, πλατείες και κτίρια πήραν το όνομά του ενώ τα οστά του μεταφέρθηκαν εν πομπή από το Αλικάντε, στο Εσκοριάλ. Μετά τον Β’ ΠΠ, ο Φράνκο, έχοντας εδραιώσει πλέον στο εσωτερικό την εξουσία του και θέλοντας να αλλάξει την εικόνα του στη διεθνή σκηνή προκειμένου να βγει από την απομόνωση στην οποία είχε περιέλθει ως φίλα προσκείμενος στον Άξονα, περιόρισε το ρόλο της Ισπανικής Φάλαγγας στο καθεστώς του. Ωστόσο η φαλαγγίτικη διδασκαλία που παγιώθηκε επί ημερών του Χοσέ Αντόνιο υπηρέτησε ως ιδεολογικό κάλυμμα το φρανκικό καθεστώς για περίπου σαράντα χρόνια. Η Φάλαγγα αποτέλεσε το πιο αποτελεσματικό όργανο της ισπανικής κυβέρνησης τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ενας σχηματισμός Φαλαγγιτών, η «Γαλάζια Μεραρχία» (División Azul), πολέμησε μαζί με τα στρατεύματα του Χίτλερ εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης.
Από το έτος 1950 η Φάλαγγα αποτέλεσε μέρος του ευρύτερου «Εθνικού Μετώπου» που παρέμεινε το επίσημο και μοναδικό κόμμα της Ισπανίας μέχρι το θάνατο του Φράνκο.