του Δημήτρη Σαββίδη
«Το κεφάλαιο τώρα πια δεν απαιτεί μόνον τη σχεδόν πλήρη απαλλαγή του από την κάθε υποχρέωσή του προς το κράτος, αλλά αντιθέτως απαιτεί την πλήρη υποταγή του κράτους στις δικτατορικές απαιτήσεις των αγορών»
Αλαίν ντε Μπενουά
Ο Σοσιαλισμός αποτέλεσε για πολύ καιρό κάτι το μεγαλεπήβολο. Εξάλλου πριν καν ορισθεί ως ιδεολογικο-πολιτική έννοια, αποτέλεσε μια νέα κοινωνική θεώρηση του υφισταμένου ανθρωποκόσμου.
Το εργατικό κίνημα στις πρώτες διεκδικητικές του εμφανίσεις δεν αυτοπροσδιορίσθηκε πάντοτε ως σοσιαλιστικό, ακόμη δε λιγότερο ως αριστερό κίνημα. Μακρινός απόγονος των συντεχνιών και των συνεταιρισμών, των προ και μετά βιομηχανικής επαναστάσεως εποχών, το εργατικό κίνημα από τη στιγμή της συνειδητοποίησης των κοινών συμφερόντων των μελών του άρχισε να συγκεντρώνει ξεριζωμένους από τη γη τους αγροτικούς πληθυσμούς και παιδιά γεωργών στοιβαγμένων με το ζόρι στις μεγάλες πόλεις από τη βιομηχανική επανάσταση, που μαστιζόμενα από τη φτώχεια ξεκίνησαν να επαναδημιουργούν εκείνες τις κοινοτικές δομές αλληλεγγύης (τις οποίες είχε εξαφανίσει η βιομηχανική επαναστάση), προκειμένου να επανακτήσουν τον έλεγχο και τη διαμόρφωση των συνθηκών του προτέρου κοινοτικού τους βίου.
Στις απαρχές του Σοσιαλισμού
Ο ανατέλλων λοιπόν Σοσιαλισμός κατά πρώτον ήταν η αποφασιστική στάση των εργαζομένων να διατηρήσουν τους μεταξύ τους κοινωνικούς συνεκτικούς δεσμούς και τις κοινές αξίες που διέπουν την κάθε κοινωνική – κοινοτική μικρή ή μεγάλη ομάδα, κι όλα αυτά βέβαια σε αντιπαράθεση με τις απαιτήσεις του κεφαλαιοκρατικού διεθνιστικού συστήματος του οποίου ένας εκ των βασικών στόχων είναι η διάλυση όλων των συνεκτικών δεσμών των διαφόρων κοινωνικών ομάδων που συγκροτούν την εθνική κοινότητα δηλαδή το Έθνος.
Το εργατικό λοιπόν κίνημα στις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης των ιδεολογικών και αξιακών του θεωρήσεων θα έμενε έκπληκτο από τις ιδεολογικές θέσεις – απόψεις της Αριστεράς περί της άρνησης της εθνικής ρίζας – καταγωγής.
Για το εργατικό κίνημα σοσιαλισμός σήμαινε αλληλεγγύη και αίσθηση του «κοινού καλού» αλλά και τη διεκδίκηση των ιδανικών συνθηκών αξιοπρέπειας και δικαιοσύνης του εργαζομένου έθνους – λαού στους τομείς εργασίας του.
Οι πρώτοι σοσιαλιστές αυτοπροσδιορίζονταν ως ιδεολογικο – πολιτικοί υπερασπιστές του δικαιώματος των εργαζομένων στην άρνηση της εκμετάλλευσής τους εκ μέρους του εγωιστικού – μηδενιστικού ληστρικού κεφαλαιοκρατισμού – καπιταλισμού. Ταυτόχρονα τάσσονταν υπέρ μιας «ηθικής φύσεως» παραδοσιακή αντίληψη των πραγμάτων, υπέρ του δεδομένου «λόγου τιμής», αλλά και υπέρ της εντιμότητας, της αλληλοβοήθειας και της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών του εργαζομένου ανθρωποκόσμου της εθνικής κοινότητας.
Έτσι εχόντων των πραγμάτων η ευρωπαϊκή (κοινοβουλευτική κατά βάση) «δεξιά» της εποχής του πρωτοσοσιαλισμού, εάν παρέμενε πιστή στις αρχικές της ιδεολογικές εθνικολαϊκές αξίες, θα μπορούσε να συνταχθεί μ’αυτή την αναδυόμενη λαϊκή αντίδραση ενάντια στο καθεστώς που το κεφάλαιο προσπαθούσε να επιβάλλει. Εκτός από ορισμένες περιπτώσεις, δεν το έπραξε, στηρίζοντας τελικά το «δίκαιο το ισχυρού» δηλαδή του κεφαλαιοκράτη – καπιταλιστή, καθώς και η ίδια (η κοινοβουλευτική «δεξιά») είχε ήδη μολυνθεί ιδεολογικά από την κυρίαρχη αστική διεθνιστική ιδεολογία και τις αντεθνικιστικές της εφαρμογές.
Η σημερινή μορφή του Καπιταλισμού
Πηγαίνοντας στο σήμερα διαπιστώνεται ότι ο Καπιταλισμός έχει αλλάξει. Μετα–αστικός και μετα–προλεταριακός τώρα πια αναπτύσσει και εφαρμόζει τις στρατηγικές του σε πλανητική κλίμακα, έχοντας πια δημιουργήσει τη δομή ενός «απόλυτου καπιταλισμού» ο οποίος χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία της «μη πραγματικής» οικονομίας, δηλαδή της δικτατορίας των χρηματοπιστωτικών αγορών και των αναλόγων στρατηγικών και πολυεθνικών μεγαλο – εταιριών.
Κύριοι κάτοχοι των κεφαλαίων υπαρκτών και μη (κατά κύριο λόγο μη υπαρκτών παρά μόνον στα χαρτιά) δεν είναι μόνον οι μεγαλο-ιδιοκτήτες των πολυεθνικών εταιριών, αλλά και όλοι οι άλλοι παρασιτο-μέτοχοι των προαναφερθέντων πολυεθνικών κεφαλαιοκρατικών ομίλων όλων των ειδών και όλων των τύπων, οι οποίοι για το μόνο το οποίο ενδιαφέρονται είναι η όσο το δυνατόν πιο γρήγορη και μεγαλύτερη απόδοση κέρδους των μετοχών τους, η οποία σε παγκόσμια κλίμακα ως «ανύπαρκτη» οικονομική δραστηριότητα αντιστοιχεί στο διπλάσιο της πραγματικής οικονομικής παραγωγής. Τι πιο «ανύπαρκτη» λοιπόν οικονομία απ’ αυτήν;
Όντας δε ο κεφαλαιοκρατισμός όχι μόνον μια οικονομική θεωρία και πρακτική αλλά και μια κοσμοθεώρηση, έχει σαν κυρίαρχη πρακτική του την καθυπόταξη της κάθε ανθρώπινης ή θεσμικής δραστηριότητας στη λογική της «οικονομιστικής» δραστηριότητας των αγορών. Κι όλα αυτά θεμελιωμένα στη βάση της καπιταλιστικής ιδεολογίας όπου δεσπόζουν η αριθμολαγνεία των υπολογισμών και η απόλυτα ωφελιμιστική χρησιμότητα των πραγμάτων και των καταστάσεων. Κάθε πολιτική συζήτηση τώρα πια γίνεται επί τη βάση της ορολογίας των επιχειρήσεων και το ίδιο το κράτος νομιμοποιείται (από το κεφαλαιοκρατικό σύστημα) μόνον όταν η ύπαρξή του εξυπηρετεί τα συμφέροντα των «αγορών» και την αντιφυσική ψευτο – ορθολογιστική οικονομική τους δράση, η οποία δικτυώνεται και επιχειρεί να χειραγωγήσει όλους τους τομείς της ανθρώπινης ύπαρξης των εθνών – λαών.
Παράλληλα η κάθε κοινωνία επαναδομείται ως μια μηχανή η οποία έχει σκοπό να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον πλούτο όλων αυτών που είναι ήδη αρκετά πλούσιοι.
Η κοινωνική εθνοκοινοτική αποσύνθεση η οποία συντελείται ως αποτέλεσμα όλης αυτής τη καπιταλιστικής αντεθνικής δράσης και πράξης, είναι τώρα πια σοκαριστικά προφανής.
Από την άλλη πλευρά το «αντίπαλο δέος» δηλαδή το εργατικό κίνημα έχει απωλέσει ή στην καλύτερη των περιπτώσεων έχουν αμβλυνθεί γι’αυτό όσα κυρίαρχα στοιχεία το χαρακτήριζαν παλαιότερα, όπως ένα σύνολο από αναμνήσεις και συνήθειες (που αποτελούσαν την ιστορία του κινήματος), από φιλοδοξίες και πιστεύω και από επιλογές και συμπεριφορές που ιδεολογικοπολιτικά δημιουργούσαν έναν καινούριο τρόπο ανάλυσης και θεώρησης, τουλάχιστον ενός τμήματος του υπάρχοντος βιωματικού κόσμου.
Η επαναστατική διάθεση των πρώτων εποχών του εργατικού κινήματος έχει πια ατροφήσει, μιας και οι απεργίες και τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα δεν έχουν τώρα πια παρά ένα χαρακτήρα καθαρά εξυπηρετικό των συμφερόντων του κάθε κλάδου εργαζομένων που τις πραγματοποιεί και τα στελεχώνει, κι όλα αυτά μη θέτοντας υπό συζήτηση – αμφισβήτηση τη συνέχιση του καπιταλιστικού «οικονομικού προτύπου» και κοσμοθεώρησης, πραγματικήςθανατηφόρας μηχανής κατά του κοινοτικού βίου εθνών και λαών.
Για τους πρωτοσοσιαλιστές Σορέλ και Προυντόν ο αγώνας για κοινωνική δικαιοσύνη ήταν τότε κατά πρώτον ένας αγώνας αξιών και ηθικής επανασυγκρότησης των μελών της εθνικής κοινότητας.
Αγώνας κατά του Καπιταλισμού
Επανερχόμενοι στο σήμερα διαπιστώνουμε ότι ο αγώνας κατά του Καπιταλισμού δεν συνίσταται τώρα πια μόνον στην αναζήτηση και εκμετάλλευση των εσωτερικών αδυναμιών εφαρμογής του κεφαλαιοκρατικού συστήματος ή στην υπόδειξη της μη δυνατότητας αυτού του συστήματος να εκπληρώσει – ικανοποιήσει όλες τις προσδοκίες τις οποίες αυτό δημιούργησε και δημιουργεί σε έθνη – λαούς, αλλά στο να προταθούν – προπαγανδιστούν σ’ όλες τις εθνικές κοινότητες οι «άλλες αξίες» δηλαδή αυτές του εθνικισμού στις οποίες οι διεθνιστικές – ισοπεδωτικές θεωρίες και πρακτικές των «αγορών», δεν μπορούν να αντιπαρατεθούν αξιακά.
Η απόρριψη εκ μέρους των εθνών – λαών της αντιφυσικής διεθνιστικής «λογικής» του οικονομισμού και του παραγώγου του homoeconomicus, πρέπει να αποτελέσει την οριστική και μοναδική οδό διαφυγής του εθνικού ανθρώπου από τα γρανάζια του πολυπλόκαμου εθνοκτόνου κεφαλαιοκρατισμού – καπιταλισμού.
Η Αριστερά από την πλευρά της, όντας διεθνιστικής ιδεολογίας και αντιλήψεων, δεν μπορεί να αποτελέσει ούτε ανάχωμα ούτε εναλλακτική λύση σωτηρίας για τα έθνη της Γης που επιθυμούν να παραμείνουν έθνη.
Όσο για τον Σοσιαλισμό, όταν αυτός αυτοκαθάρεται από τις διεθνιστικές του ουτοπίες και οριοθετείται ως Εθνικός Σοσιαλισμός ή Σοσιαλισμός ενός Κράτους, τότε καθίσταται αναπόσπαστο θεμέλιο του Εθνικισμού και της εθνικιστικής ιδεολογίας.
δημοσιεύθηκε στο 4ο τεύχος της ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ