Kαι για τις μέρες αυτές, τι καλύτερο από ένα εξαιρετικό άρθρο από τον Βαρόνο, που με τον δικό του μοναδικό τρόπο, ουσιαστικά μας εύχεται καλά Χριστούγεννα!
Άρθρο από το έντυπο “Roma”, στις 5 Ιανουαρίου 1972
Υπάρχουν τελετουργίες και γιορτές που επιβιώνουν πλέον μόνο κατά έθιμο στον σύγχρονο κόσμο, που μπορούν να συγκριθούν με εκείνους τους μεγάλους ογκόλιθους που η κίνηση των αρχαίων παγετώνων μετέφερε από την απεραντοσύνη του κόσμου των κορυφών μέχρι τις πεδιάδες. Τέτοιες είναι, για παράδειγμα οι επέτειοι, όπως τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, που σήμερα έχουν κυρίως χαρακτήρα αστικής οικογενειακής γιορτής, ενώ συναντώνται ήδη στην προϊστορία και σε πολλούς λαούς με πολύ διαφορετικό υπόβαθρο, διαποτισμένοι από μια έννοια κοσμική και παγκόσμια. Συνήθως το γεγονός ότι η ημερομηνία των Χριστουγέννων δεν είναι συμβατική και μόνο λόγω μιας συγκεκριμένης θρησκευτικής παράδοσης περνά απαρατήρητο, αλλά καθορίζεται από μια ακριβή αστρονομική κατάσταση: είναι η ημερομηνία του χειμερινού ηλιοστασίου. Και ακριβώς το νόημα που είχε αυτό το ηλιοστάσιο στις απαρχές του, συνέχισε να καθορίζει, μέσω επαρκών συμβολισμών, την αντίστοιχη γιορτή. Είναι ωστόσο μια έννοια που είχε μεγάλη σημασία, ειδικά σε εκείνους τους προγονούς των ινδοευρωπαϊκών φυλών των οποίων η αρχική πατρίδα βρέθηκε στις βόρειες περιοχές και στις οποίες, σε κάθε περίπτωση, δεν είχε διαγραφεί η ανάμνηση των τελευταίων φάσεων της περιόδου των παγετώνων.
Σε μια φύση που απειλείται από αιώνιο παγετό, η εμπειρία της πορείας του ηλιακού φωτός κατά τη διάρκεια του έτους πρέπει να είχε ιδιαίτερη σημασία και ακριβώς το σημείο του χειμερινού ηλιοστασίου είχε μια δραματική σημασία, που θα το ξεχωρίσει από όλα τα άλλα σημεία της ετήσιας πορείας του ήλιου. Ακριβώς στο χειμερινό ηλιοστάσιο ο ήλιος, έχοντας φτάσει στο χαμηλότερο σημείο του στην εκλειπτική, το φως φαίνεται να σβήνει, να εγκαταλείπει τα εδάφη, να κατεβαίνει στην άβυσσο, ενώ αντίθετα αναρρώνει ξανά, ξανασηκώνεται και λάμπει, σχεδόν σαν σε αναγέννηση. Ένα τέτοιο σημείο ίσχυε λοιπόν, στις πρώτες μέρες, όπως αυτό της γέννησης ή της αναγέννησης μιας ηλιακής θεότητας.
Στον αρχέγονο συμβολισμό το ζώδιο του ήλιου ως «Ζωή», «Φως των Χωρών», είναι επίσης το ζώδιο του Ανθρώπου. Και όπως στην ετήσια πορεία του ο ήλιος πεθαίνει και ξαναγεννιέται, έτσι και ο άνθρωπος έχει το «έτος» του, πεθαίνει και ξαναγεννιέται. Το ίδιο νόημα προτάθηκε αρχικά από το χειμερινό ηλιοστάσιο, δίνοντάς του χαρακτήρα «μυστηρίου». Σε αυτό η ηλιακή δύναμη κατεβαίνει στη «Γη», στα «Νερά», στο «Όρος» (αυτό στο οποίο, στο χαμηλότερο σημείο της πορείας του ο ήλιος φαίνεται να βυθίζεται), για να βρει νέα ζωή. Στην ανάσταση του, το ζώδιό του συγχέεται με αυτό του «Δέντρου» που ανατέλλει («Το Δέντρο της Ζωής» του οποίου η ρίζα βρίσκεται στην άβυσσο) και του «κοσμικού Ανθρώπου» με τα «σηκωμένα τα χέρια», σύμβολο της ανάστασης. Με αυτό ξεκινά και ένας νέος κύκλος, το «νέο έτος», το «νέο φως». Για το λόγο αυτό, η εν λόγω ημερομηνία φαίνεται να συνέπεσε και με αυτή της έναρξης του νέου έτους (παραμονή Πρωτοχρονιάς). Αυτή είναι η διατριβή, μεταξύ άλλων, ενός τολμηρού μελετητή της πρώιμης σκανδιναβικής-ατλαντικής προϊστορίας, του H. Wirth. Το σημάδι του ηλιοστασίου, των ηλιακών Χριστουγέννων, θα ακολουθούσαν εκείνα της λεγόμενης «ιερής σειράς», που σημάδευαν τις διαφορετικές περιόδους του χρόνου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η αρχαία Ρώμη γνώρισε επίσης μια «ηλιακή γέννηση»: την ίδια ημερομηνία, που στη συνέχεια καταλήφθηκε από τον Χριστιανισμό, στις 24-25 Δεκεμβρίου, γιόρταζε το Natalis Invicti ή Natalis Solis Invicti (γενέθλια του αήττητου Ήλιου). Σε αυτό επιβεβαιώθηκε η επιρροή της αρχαίας ιρανικής παράδοσης, ενεργώντας ως κάτι μέσω του Μιθραϊσμού, της θρησκείας που αγαπούσαν οι Ρωμαίοι λεγεωνάριοι, που για ένα ορισμένο διάστημα αμφισβητήθηκε με τον Χριστιανισμό η πνευματική κυριαρχία της Δύσης. Και εδώ έχουμε ενδιαφέρουσες επιπτώσεις, που εκτείνονται σε μια μυστικιστική αντίληψη της νίκης και του imperium. Πόσο ανίκητος είναι ο ήλιος για τον επαναλαμβανόμενο θρίαμβο του πάνω στο σκοτάδι. Και αυτό το αήττητο, στο αρχαίο Ιράν, μεταφέρθηκε σε μια δύναμη άνωθεν, στο λεγόμενο «hvarenô». Ακριβώς στον ήλιο και σε άλλες ουράνιες οντότητες, αυτό το «hvarenô» θα κατέβαινε πάνω σε ηγεμόνες και ηγέτες , καθιστώντας τους εξίσου ανίκητους και κάνοντας τους υπηκόους τους να δουν μέσα τους άνδρες, που ήταν κάτι παραπάνω από απλοί θνητοί. Και αυτή η συγκεκριμένη έννοια επικράτησε και στην αυτοκρατορική Ρώμη, τόσο πολύ που τα νομίσματά της αναφέρονται συχνά στον «αήττητο ήλιο», και τα χαρακτηριστικά της μυστικιστικής δύναμης της νίκης που αναφέρθηκαν παραπάνω συχνά συγχέονταν με εκείνα του Αυτοκράτορα.
Επιστρέφοντας στα «ηλιακά Χριστούγεννα» της καταγωγής, θα μπορούσαν να σημειωθούν ιδιαίτερες αντιστοιχίες σε όσα έχουν διασωθεί ως απομεινάρια τους, στα έθιμα της σύγχρονης γιορτής. Μεταξύ άλλων, μια θολή ηχώ είναι η ίδια δημοφιλής πρακτική να ανάβουν φώτα στο παραδοσιακό δέντρο τη νύχτα των Χριστουγέννων. Το δέντρο, όπως είδαμε, ήταν στην πραγματικότητα σύμβολο της ανάστασης του Φωτός, πέρα από την απειλή της νύχτας. Ακόμα και τα δώρα που φέρνουν τα Χριστούγεννα στα παιδιά αποτελούν μια απόμακρη ηχώ, ένα κατάλοιπο. Η αρχέγονη ιδέα ήταν το δώρο του φωτός και της ζωής που ο νέος ήλιος, ο «Γιος», δίνει στους ανθρώπους. Το δώρο πρέπει να γίνει κατανοητό τόσο με υλική όσο και πνευματική έννοια. Η σύγκλιση των δύο σημασιών είναι συνέπεια της προαναφερθείσας κατάστασης της υψηλής προϊστορίας, για τον λόγο τον οποίο η ανατολή του φωτός άξιζε μια απελευθέρωση από τον εφιάλτη μιας κρύας νύχτας, για τη γη και για τη ζωή των ανθρώπων.
Έχοντας θυμηθεί όλα αυτά, καλό θα είναι να επισημάνουμε ότι θα ακολουθούσε λάθος δρόμο όποιος θέλει να δει εδώ μια ταπεινωτική ερμηνεία, που παραμελεί το θρησκευτικό και πνευματικό νόημα που έχουν τα Χριστούγεννα όπως τα ξέρουμε, επαναφέροντας την κληρονομιά μιας νατουραλιστικής και επομένως πρωτόγονης και δεισιδαιμονικής θρησκείας. Αντίθετα, είναι μια διεύρυνση των οριζόντων και η ενσωμάτωση ορισμένων θεμελιωδών νοημάτων σε ένα κοσμικό υπόβαθρο. Από την άλλη πλευρά, μια πραγματική «νατουραλιστική θρησκεία» δεν υπήρξε ποτέ, παρά μόνο στην παρανόηση και τη φαντασία μιας συγκεκριμένης σχολής της ιστορίας των θρησκειών στη μόδα τον περασμένο αιώνα, αλλά τώρα εντελώς απαξιωμένη. Ή υπήρχε σε κάποια άγρια φυλή από τις πρωτόγονες.
Ο πρώτος άνθρωπος ενός συγκεκριμένου διαμετρήματος δεν λάτρεψε ποτέ τα φαινόμενα και τις δυνάμεις της φύσης απλώς ως τέτοια, τα λάτρευε μόνο στο βαθμό και τόσο όσο που τους άξιζαν ως εκδηλώσεις του ιερού, του θείου γενικότερα. Όπως ουσιαστικά έχει πει ένας γνωστός σύγχρονος ιστορικός των θρησκειών, η φύση δεν ήταν ποτέ «φυσική» γι’ αυτόν. Αυτή σε όλα της τα φαινόμενα και τις όψεις της – ήλιος, αστέρια, έτος, φως, ουρανός, νερά κ.λπ. – αναφέρεται στο «άλλο»: άμεσα και όχι μέσω τεχνητής ερμηνείας, παρουσίαζε, γι’ αυτόν, τα χαρακτηριστικά ενός «ευαίσθητου συμβόλου του υπεραισθητού», για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Ολυμπιόδωρου. Ο Αριστοτέλης είχε ήδη κατηγορήσει εκείνους που πίστευαν ότι, οι οντότητες του ουρανού που φιγουράρουν σε διάφορες αρχαίες λατρείες, ήταν όπως τις έβλεπε «ένα βοοειδή που βοσκούσε». Μόλις αυτό αναγνωριστεί, είναι φανερό ότι η γνώση της προαναφερθείσας «προϊστορίας», του αρχαϊσμού και της σχετικής οικουμενικότητας του τι αντιστοιχεί στους εορτασμούς στο τέλος του χρόνου, σε καμία περίπτωση δεν ισοδυναμεί να επαναφέρει τον ανώτερο στο κατώτερο και στο βέβηλο. Αντίθετα, αν μη τι άλλο, γιατί και συχνά, επιστρέφουμε σε μια πνευματικότητα της οποίας η ίδια η γλώσσα των πραγμάτων ήταν έκφραση: στους μύθους, που αν και έπαιρναν ως βάση τα φυσικά φαινόμενα, στόχευαν στην ανθρώπινη εσωτερικότητα.
Ένας κόσμος αρχέγονου μεγαλείου, όχι κλειστός σε μια συγκεκριμένη πεποίθηση, που έπρεπε να σκοτιστεί όταν αυτό που αντιστοιχούσε πήρε έναν καθαρά υποκειμενικό και ιδιωτικό χαρακτήρα, που υπήρχε μόνο υπό το πρόσχημα των συμφωνημένων αργιών του αστικού ημερολογίου, που ισχύουν κυρίως επειδή είναι ημέρες κατά τις οποίες κάποιος απαλλάσσεται από την εργασία και που το πολύ που προσφέρουν είναι ευκαιρίες για κοινωνικότητα και διασκέδαση στον «πολιτισμό της κατανάλωσης».
πηγή: RigenerAzione Evola
μετάφραση ΚωνσταντίνοςΜποβιάτσος