γράφει ο Άγγελος Δημητρίου
Είναι χιλιοειπωμένη η φράση του Σάμιουελ Τζόνσον ότι «ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων». Και πράγματι, η επίκληση στο πατριωτικό συναίσθημα προσφέρεται για την χειραγώγηση των μαζών όσο και για το να αποδείξει μέχρι και ο τελευταίος των πολιτών ή πολιτικών τα ηθικά εχέγγυά του και την ανιδιοτέλειά του.
Ο αστικός πατριωτισμός γεννήθηκε από το πνεύμα της Γαλλικής Επανάστασης και το περιεχόμενό του είναι ταυτισμένο με την διατήρηση του αστικού κράτους, του κοινοβουλευτισμού και του καπιταλισμού και γενικότερα με ένα πνεύμα νομιμοφροσύνης, που δεν απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ως προθάλαμος της πατριδοκαπηλίας, κι αυτή με τη σειρά της, της ίδιας της εθνικής μειοδοσίας. Ο πατριωτισμός είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων «το μικρότερο κακό» χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αποτελεί και αυτός ένα «κακό». Πολύ περισσότερο, όταν αποκρύπτει τις πραγματικά ρηξικέλευθες διεξόδους των λαών με το να υποθάλπει την εθελοδουλία και την υποταγή στην καθεστηκυία τάξη, χάριν του πνεύματος της νομιμότητας και της ομαλότητας.
Κανείς σήμερα δεν διανοείται να αμφισβητήσει τον πατριωτισμό κανενός, με την λέξη αυτή να χάνεται μέσα σε μια ηθελημένη απροσδιοριστία που δεν σημαίνει τίποτα και παράλληλα σημαίνει τα πάντα.
Από την άλλη πλευρά, το πρόταγμα του ριζοσπαστικού εθνικισμού είναι η κατάργηση της τάξης πραγμάτων που εγκαινίασε η Γαλλική Επανάσταση, η επαναφορά των παραδοσιακών αρχών που έχουν διαστραφεί και αναστραφεί από το Νεωτερικό οικοδόμημα, καθώς και η χάραξη μιας ανανεωτικής τομής στην μέχρι τώρα πορεία της Ιστορίας. Αποτελεί την εκκίνηση από μηδενικό σημείο και κομίζει τον πλούτο της νέας πολιτικής.
Οι συστημικές δυνάμεις έχουν πολλά οφέλη από το να προπαγανδίζουν έναν νεφελώδη πατριωτισμό ο οποίος παράλληλα προάγει τον σεβασμό στους υπάρχοντες θεσμούς και συντείνει στο να διαιωνίζεται ένα καθεστώς μειοδοτικό στην ουσία του, βυθισμένο στον αμοραλισμό και την διαφθορά. Παράλληλα, όποιος δεν συμπλέει με το αστικό πατριωτικό φρόνημα στιγματίζεται ως «ακραίος» ανατροπέας και υφίσταται τις συνέπειες της κρατικής τρομοκρατίας.
Το δυστύχημα είναι ότι πολλοί εθνικιστές αναγκάζονται να συγχρωτίζονται με φορείς του αστικού πατριωτισμού ή συχνά πέφτουν στις παγίδες που οι τελευταίοι τοποθετούν. Πρέπει να γίνει επιτέλους αντιληπτό, ότι ο ριζοσπαστικός εθνικισμός δεν είναι η φυσική συνέχεια του θεσμικού πατριωτισμού αλλά βρίσκεται στον αντίποδά του. Η επικράτηση του ενός σημαίνει την κατάργηση του άλλου. Δεν έχουμε παρά να εργαστούμε γι’ αυτό.