Ως κάτοικος ΗΠΑ εδώ και χρόνια, όταν επιστρέφω στην Ελλάδα, μου τίθεται καμιά φορά το ερώτημα αν υπάρχει περίπτωση ο αμερικανικός νότος να αποσχιστεί ποτέ ξανά. Το ερώτημα αυτό προέρχεται από εθνικιστές, που γνωρίζουν την ιστορία του αμερικανικού εμφυλίου ή όπως προτιμούν να τον αποκαλούν οι εθνικιστές του αμερικανικού Νότου «TheWar of Northern Aggression». Την απρόκλητη δηλαδή επίθεση του Βορρά στο τρόπο ζωής του Νότου.
Τις δεκαετίες που ακολούθησαν τον αμερικανικό εμφύλιο η αμερικανική κοινωνία μεταλλάχθηκε. Ακόμα και τα κόμματα που εκπροσωπούσαν τις δύο πλευρές, το Ρεπουμπλικανικό εκπροσωπούσε το Βορρά και το Δημοκρατικό το Νότο, άλλαξαν πολιτικές κατευθύνσεις. Ορόσημο για την «επισημοποίηση» της αλλαγής αυτής ήταν η εκλογή του δημοκρατικού προέδρου Κένεντυ, χωρίς τις ψήφους του νότου.
Και πάλι όμως για δύο ακόμα δεκαετίες, ενώ η ηγεσία του Δημοκρατικού κόμματος έκλινε συνεχώς προς τα αριστερά και έχασε τη πλειοψηφία στο Νότο, σε τοπικό επίπεδο οι παράγοντες του Δημοκρατικού κόμματος εκλέγονταν ακόμα με βάση τις κοινωνικές παραδόσεις που κληρονόμησαν από το 1860.
Η ιδιαιτερότητα του Νότου
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ο ίδιος ο αμερικανικός λαός ήρθε πιο κοντά ως κράτος. Μέχρι το 1860, οι πρώτοι αυτοί μετανάστες έβλεπαν τους εαυτούς τους πρώτα ως μέρος των κατά τόπους πολιτειών (Βόρεια Καρολίνα, Κεντάκι, Βιρτζίνια κλπ.) και κατά δεύτερον ως Αμερικανούς. Είναι χαρακτηριστική η φράση του διάσημου αρχιστρατήγου του Νότου, Ρόμπερτ Λη, ότι ενώ διαφωνούσε με την απόσχιση του Νότου, δε μπορούσε να σηκώσει το σπαθί του ενάντια στη Βιρτζίνια.
Ως επί τω πλείστον, κάποιος γεννιόταν, ζούσε και πέθαινε στο ίδιο μέρος. Έκτοτε όμως με την αύξηση των μεταναστών από άλλα μέρη της Ευρώπης εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου και την αύξηση της εσωτερικής μετανάστευσης εντός των ΗΠΑ, οι τοπικισμοί αμβλύνθηκαν. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια έχει επιβληθεί μια ανηλεή προπαγάνδα δημιουργίας ενοχών στους λευκούς πολίτες για όλα τα κακά της ιστορίας, παραβλέποντας ότι έχουν δημιουργήσει.
Η απάντηση λοιπόν στο ερώτημα είναι όχι μεν αλλά…Υπάρχει μία ακόμα πιο ιδιάζουσα περίπτωση ανάμεσα στις αμερικανικές πολιτείες. Αυτή του Τέξας. Το Τέξας αποτελούσε ανεξάρτητη χώρα από το 1836 ως το 1845. Μέχρι και σήμερα υπάρχει μια ιδιαίτερη υπερηφάνεια στους κατοίκους του γι’ αυτό. Πιο συχνά βλέπει κανείς τη σημαία του Τέξας παρά την αμερικανική.
Όπως και σε όλες τις κεντρικές πολιτείες των ΗΠΑ επικρατεί ακόμα η προτεσταντική νοοτροπία περί εργασίας, της ατομικής ευθύνης και της μη ανάμειξης της κεντρικής κυβέρνησης, στα τοπικά ζητήματα και στα ζητήματα ατομικών επιλογών.
Γι’ αυτό το λόγο οι περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ πολεμούν με ζήλο κάθε προσπάθεια προσφοράς κοινωνικών υπηρεσιών από το κράτος, διότι αυτό συνεπάγεται αύξηση της φορολογίας και ανάμειξη στις προσωπικές επιλογές του κάθε πολίτη.
To αίσθημα ανεξαρτησίας
Προσωπική επιλογή του πολίτη θεωρείται και η νόμιμη οπλοκατοχή. Προστατευμένη από το σύνταγμα, αποτελεί σύμβολο ανεξαρτησίας για άνδρες και γυναίκες. Το πιο κοντινό παράδειγμα, που μπορώ να δώσω είναι η οπλοκατοχή στη Κρήτη. Σύμβολο ηρωισμού, που φέρνει στη μνήμη τη μάχη της Κρήτης. Έτσι και στην αμερικανική Δύση και στο Τέξας ειδικότερα, φέρνει στη μνήμη τη κατάκτηση της «άγριας Δύσης» και της δημιουργίας πλούτου και πολιτισμού από τον κάθε έναν άποικο ατομικά και χωρίς ουσιαστική προστασία, βοήθεια ή παρέμβαση από το κράτος.
Η ιστορική μνήμη και το αίσθημα ανεξαρτησίας από τη κεντρική κυβέρνηση δημιουργούν ακόμη και σήμερα κινήματα ανεξαρτησίας του Τέξας. Το 1997 ένοπλοι «σήκωσαν τη σημαία της επανάστασης». Πολιορκήθηκαν επί μέρες μέχρι στο τέλος να συλληφθούν από τις αρχές. Το 2012, συγκεντρώθηκαν 200.000 υπογραφές με το αίτημα της απόσχισης. Δημοσκοπήσεις, δίνουν ποσοστά μέχρι και 25% υπέρ της απόσχισης από τις ΗΠΑ.
Ωστόσο όλη αυτή η συζήτηση δεν πρόκειται ποτέ να προχωρήσει σε κάτι παραπάνω εκτός αν… Στην πολιτικήκυριαρχεί το απρόβλεπτο. Προσωπικά πιστεύω ότι μόνο η ταυτόχρονη σύμπραξη πολλών και συγκεκριμένων παραγόντων μπορεί να φέρει μια τέτοια ιστορική ανακατάταξη.
Η ταυτόχρονη εκλογή στη προεδρία μιας αποκρουστικής για τους Τεξανούς προσωπικότητας όπως η Χίλαρι Κλίντον, μια τεράστια οικονομική κρίση όπως η ελληνική και μία άνευ προηγουμένου απαγόρευση ατομικών ελευθεριών (απαγόρευση οπλοκατοχής) και αύξηση της κρατικής παρεμβατικότητας, μπορούν ίσως να ωθήσουν μαζικά τους Τεξανούς, να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους και να αλλάξουν το παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό.
Γεώργιος Μανωλόπουλος